ارائه توضیحاتی درباره اصلاح حریم سیمره و محوطه تاریخی چالسرا و قلعه والی - وبلاگ رشد آرمان

به گزارش وبلاگ رشد آرمان، ایسنا/ براساس خبرهای منتشر شده، ارائه توضیحاتی درباره اصلاح حریم سیمره و محوطه تاریخی چالسرا و قلعه والی صورت پذیرفت.

رائد ناصری فر، معاون میراث فرهنگی استان ایلام که چندی پیش از اصلاح حریم سیمره خبر داده بود، درباره اصلاح حریم این محوطه تاریخی گفت: اصلاح حریم در سیمره صرفا به معنای کوچک شدن حریم آن نیست. هیأت باستان شناسی در این محوطه تاریخی مشغول حدس است و پس از انجام این کار، معین می گردد که حریم و عرصه آن محدود می گردد یا توسعه می یابد. گستره این شهر تاریخی بیشتر از آن چیزی است که الان وجود دارد، اما به دلیل یاری کردن به مردم، زمین هایی که حساسیت کمتری دارند ممکن است از حریم خارج شوند و از طرفی بخش های دیگر به حریم این شهر تاریخی اضافه گردد.

او یادآور شد: هر اثر تاریخی دارای عرصه و حریم است. براساس ضوابط میراث فرهنگی هرگونه ساخت و ساز و فعالیت در این حریم و عرصه ممنوع است. بعضی از مالکان زمین ها به دلیل ممنوعیت ساخت و ساز دچار مشکل شده اند و میراث فرهنگی باید برای برطرف این چالش ها خریدار این زمین ها باشد. مشخص حریم و عرصه موجب می گردد ما بدانیم کدام یک از زمین ها را باید خریداری کنیم. این بازنگری حریم و عرصه سیمره آخرین اصلاحیه آن است و پس از تأیید، حریم و عرصه نهایی آن است.

ناصری فر ادامه داد: سیمره البته که حریم و عرصه معین دارد، ولی در حال حاضر حدس هایی برای اصلاح آن در حال اجرا است. سال 1378 در حین کاوش، با حدس هایی که انجام شد، حریم و عرصه آن معین شد، اما بنا به دلایلی تصویب نشد و بعد در سال 1385 با نقشه تازه مصوب شد. در حال حاضر هم قرار نیست به عرصه اثر دست بزنند. حدس که الان در حال اجرا است برای اصلاح حریم سیمره است؛ چرا که تراکم خانه های مسکونی بوجود آمده و شهر بزرگتر شده است. بعلاوه قسمتی از آن هم حریم درجه یک بوده و ساخت و ساز در آن ممنوع است و با توجه به این که شهر در حال توسعه است، حدس در آن انجام می دهند که ببینیم می گردد زمین های اطراف را آزاد کرد یا خیر.

معاون میراث فرهنگی استان ایلام در پاسخ به این پرسش که اصلاح حریم به ثبت سیمره در یونسکو که پرونده آن آماده شده است، آسیب نمی زند؟ گفت: قرار است که منظر فرهنگی سیمره در یونسکو به ثبت برسد و این منظر فرهنگی، گستره بسیار وسیعی دارد و ممکن است از بدره و دره شهر عبور کند و شامل آداب و رسوم این منطقه می گردد، شهر تاریخی هم جزئی از این حریم منظری است و در مرکزیت آن واقع شده است. به هر حال پرونده های ثبتی با نام منظر فرهنگی به ثبت خواهند رسید.

او بعلاوه درباره اینکه اصلاح حریم تهدیدی برای منطقه تاریخی سیمره بشمار نمی آید؟ اظهار کرد: خیر! این اصلاح با توجه به پژوهش ها و حدس های علمی انجام می گردد و سلیقه ای نیست که موجب زیاده خواهی مالکان گردد.

ناصری فر با اشاره به این که محوطه باستانی سیمره امروزه به نام دره شهر شهرستانی که در آن قرار گرفته هم شناخته می گردد، درباره کاوش های اجرا شده در آن شرح داد: کاوش های شهر تاریخی دره شهر از سال 1374 شروع شد و به مدت 10 فصل ادامه داشت. نتیجه این کاوش ها، سازه ای به نام خانه اربابی، کاروانسرا، بنایی در محدوده مرکزی شهر موسوم به بنای مسجد قرون اولیه اسلامی بود و نتیجه این کاوش های باستانی در کتابی به نام کاوش های دره شهر منتشر شد.

او اضافه کرد: این شهر تاریخی در اصل مربوط به دوران ساسانی است که مرکز استان مهرجان قذق بوده است. البته در این شهر تاریخی از دوره ساسانی به ندرت آثاری پیدا می گردد. در دوران اسلامی این شهر خیلی بزرگ می گردد که مرکزیت استان جبال را با نام سیمره به خودش میگیرد. استان جبال بزرگترین استان غرب کشور بوده که به وسیله وزرای خلفای بصره و کوفه حکمرانی میشده است. دره شهر (سیمره) از نظر تجاری و مالی در چهارراهی قرار داشته که در قرون اولیه اسلامی بسیار حائز اهمیت بوده است. این شهر با توجه به کاوش هایی که اجرا شده به قرون اولیه اسلامی نیز مربوط است.

معاون میراث فرهنگی ایلام ادامه داد: دره شهر یا سیمره از نظر سیستم شهرسازی و معماری در حد شهرهای مدرن امروز واقع شده است، چون دارای سیستم تخلیه فاضلاب است. زیر شهر تونل هایی احداث شده که فاضلاب و آب این شهر از آن خارج میشده است. متأسفانه بخاطر زلزله ای که در سال 334 هجری قمری رخ می دهد، شهر خالی از سکنه شد و از بین رفت.

او اضافه کرد: 220 هکتار از دره شهر به جای مانده است که یک هکتار آن شاید کاوش شده باشد. منطقه های که کاوش شده اند نقاط مهمی بودند که مطالعات زیادی روی آنها اجرا شده بود و برای حفاری باستانی انتخاب شدند. در آینده قطعا جز برنامه های ماست که کاوش های دره شهر را ادامه دهیم. البته در کاوش های گذشته عمارت حکومتی، بازار و ... معین شده اند که در کجا قرار گرفته اند و در ادامه کاوش ها به حفاری باستانی هر یک از منطقه ها معین شده خواهیم پرداخت.

معاون میراث فرهنگی ایلام بعلاوه درباره محوطه تاریخی چالسرا شرح داد: چالسرا یک محوطه بسیار بزرگ در شهر ایلام است که قسمتی از آن در روستا و قسمت دیگر در شهر واقع شده و با توجه به توسعه شهر و افزایش قیمت زمین ها، مالکان معترض شده اند که چرا نمی توانند در زمین هایشان ساخت و ساز نمایند. سال 1385 حدس در این محوطه تاریخی را شروع کردیم که مالکان زمین های اطراف معترض شدند و کار را متوقف کردند. منتها براساس همان حدس ها عرصه و حریمی را معین کردیم و تایید هم شد، اما در حال حاضر به دلیل اینکه ممکن است بعضی از نقاط حدس نشده باشند، از طرف خود مالکان درخواست اصلاحیه حریم شده است و اعتباری گرفته ایم که مابقی قسمت هایی که حدس نشده اند، انجام گردد. حال ممکن است حریم و عرصه براساس این حدس بیشتر گردد یا کمتر.

ناصری فر درباره هویت تاریخی این محوطه تاریخی گفت: چالسرا برای دوره های هزاره اول قبل میلاد (پارت ها)، ساسانی و اسلامی است. محوطه تاریخی است که جای زندگی عشایر دائم بوده است.

قلعه والی یکی دیگر از آثار تاریخی ایلام است که برای حریم و عرصه آن بازنگری اجرا شده است، معاون میراث فرهنگی ایلام درباره دلیل این اقدام شرح داد: مطالعات این قلعه سالهای گذشته اجرا شده و باید دوباره آنالیز هایی برای آن انجام میشد. در گذشته حریمی برای آن مشخص شده بود که اکنون در محدوده حریم درجه یک و دو چالش هایی ایجاد شده است؛ بعضی خانه های اطراف آن تغییر کاربری داشتند که باید در اصلاحیه بیاید. بخشی از زمین های اصلی در حریم درجه دو هم مجوز ساخت با ارتفاع هفت و نیم متر داشته اند اما به دلیل یکسری ساخت و سازها با ارتفاع بیشتر، ارتفاع مشخص شده در بازنگری حریم تغییر نموده است. در کل، این بازنگری حریم جز ضروریات بوده است.