دانشجویان نخبه ای که نمی توانند کتاب بخوانند: بحران مهارت های خواندن در دانشگاه ها - وبلاگ رشد آرمان

به گزارش وبلاگ رشد آرمان، نیکولاس دِیمز، که از سال 1998 در دانشگاه کلمبیا ادبیات و علوم انسانی تدریس می نماید، از تغییرات جدی در شیوه مطالعه دانشجویان خود در طول سال های اخیر سخن می گوید. او که همیشه عاشق تدریس بوده، مشاهده نموده است که دانشجویان در انجام مطالعات محول شده به شدت دچار مشکل شده اند. خواندن کامل چندین کتاب در طول ترم، که پیش تر امری عادی بوده، اکنون برای بسیاری از دانشجویان غیرممکن به نظر می رسد. دانشجویان او به طور مرتب از سختی حجم مطالعاتی شکایت دارند و به نظر می رسد توانایی تمرکز بر روی جزئیات متن ها و بعلاوه درک کلی داستان را از دست داده اند.

این مشکل هنگامی برای دِیمز واضح تر شد که در سال 2022 یک دانشجوی سال اول به او گفت که در دوران دبیرستان هرگز مجبور به خواندن یک کتاب کامل نبوده است. او در طول تحصیل خود تنها بخش هایی از متون، اشعار، و مقالات خبری مطالعه نموده بود. این اعتراف باعث حیرت دِیمز شد و او را متوجه این واقعیت کرد که بسیاری از دانش آموزان در مدارس متوسطه دیگر آمادگی لازم برای مطالعه کتاب های کامل را کسب نمی نمایند.

ریشه های مشکل: تلفن های هوشمند و آموزش های تازه

یکی از دلایل عمده کاهش توانایی دانشجویان در مطالعه کتاب های کامل، توسعه استفاده از تلفن های هوشمند (Smartphones) و ابزارهای دیجیتال است. دانش آموزان و دانشجویان در معرض حواس پرتی های ناشی از شبکه های اجتماعی، مانند اینستاگرام (Instagram) و تیک تاک (TikTok) قرار دارند. این ابزارها، عادت های مطالعه و توانایی آن ها برای تمرکز طولانی مدت بر روی متن ها را به شدت تحت تأثیر قرار داده اند. مطالعات نشان می دهند که خواندن کتاب برای لذت در بین جوانان کاهش یافته است. دنیل ویلینگهام (Daniel Willingham)، روانشناس دانشگاه ویرجینیا، به این نکته اشاره می نماید که تغییر انتظارات از آنچه که مستحق توجه است، یکی از دلایل اصلی این مشکل است. او می گوید: دیگر حوصله سربر بودن، غیرطبیعی به نظر می رسد.

از سوی دیگر، برنامه های آموزشی تازه که با اهدافی نظیر بهبود مهارت های تفکر انتقادی و آمادگی برای آزمون های استاندارد طراحی شده اند، به جای تمرکز بر مطالعه کتاب های کامل، بر روی متون کوتاه اطلاعاتی (Informational Texts) تأکید دارند. این امر باعث شده که معلمان در مدارس به جای تشویق به خواندن کتاب های طولانی، از گزیده هایی از متون استفاده نمایند. به گفته آنترو گارسیا (Antero Garcia)، استاد دانشگاه استنفورد و متخصص آموزش، هدف از این رویکرد تازه این بود که دانش آموزان بتوانند استدلال های منطقی و سنتز متون را یاد بگیرند، اما نتیجه این بوده که توانایی خواندن کتاب های بلند در آن ها کاهش یافته است.

کاهش حجم مطالعات در دانشگاه ها

تغییرات در عادات مطالعه دانشجویان باعث شده است که بسیاری از اساتید دانشگاه مجبور به کاهش حجم مطالب درسی خود شوند. به عنوان مثال، ویکتوریا کان (Victoria Kahn)، استاد ادبیات دانشگاه برکلی، به این اشاره می نماید که او زمانی از دانشجویان می خواست هفته ای 200 صفحه مطالعه نمایند، اما اکنون این حجم به کمتر از نصف کاهش یافته است. کان دیگر تمامی کتاب ایلیاد (The Iliad) را به دانشجویان محول نمی نماید، بلکه تنها بخش هایی از آن را تدریس می نماید. او امیدوار است که دانشجویان بتوانند خودشان به مطالعه کامل این کتاب بپردازند.

اندرو دلبانکو (Andrew Delbanco)، استاد مطالعات آمریکایی در دانشگاه کلمبیا، که پیش تر دوره های جامع ادبیات را تدریس می کرد، اکنون به تدریس آثار کوتاه تر مانند بیلی باد (Billy Budd) و بارتلبی کاتب (Bartleby the Scrivener) بسنده می نماید. دلبانکو اعتراف می نماید که هرچند این تغییرات به دانشجویان این فرصت را می دهد که روی جزئیات زبانی تمرکز بیشتری داشته باشند، اما او همچنان با کاهش تعداد آثار کلاسیک احساس نارضایتی می نماید.

تأثیرات بلندمدت: از دست دادن لذت خواندن

با وجود کوشش های اساتید برای کاهش حجم مطالب و پایین آوردن انتظارات، به نظر نمی رسد که این تغییرات بتوانند منجر به علاقه مندی به خواندن در دانشجویان شوند. بعضی از پژوهشگران معتقدند که کاهش تمایل به خواندن بیشتر ناشی از تغییرات ارزش ها در بین نسل تازه است تا مهارت های خواندن. دانشجویان امروز بیشتر به منظره شغلی خود اهمیت می دهند و کمتر به خواندن کتاب های ادبی علاقه نشان می دهند. به گفته جوزف هولی (Joseph Howley)، رئیس برنامه های علوم انسانی دانشگاه کلمبیا، دانشجویان به او می گویند که با وجود لذت بردن از مطالبی که در کلاس یاد می گیرند، قصد دارند مدرکی بگیرند که در آینده کاربرد بیشتری در بازار کار داشته باشد.

اهمیت بازگشت به مطالعه کتاب های کامل

هرچند کاهش حجم مطالعات درسی به علت محدودیت های زمانی و تمرکزی نسل تازه ضروری به نظر می رسد، بسیاری از متخصصان بر این باورند که مطالعه کتاب های کامل برای توسعه مهارت های فکری و عاطفی دانشجویان اهمیت حیاتی دارد. کتاب ها می توانند به تقویت همدلی عمیق یاری نمایند و به خوانندگان این امکان را دهند که به فکر شخصیت های متفاوت نفوذ نمایند. ماریان وولف (Maryanne Wolf)، عصب شناس، اشاره می نماید که مطالعه عمیق (Deep Reading)، که نیازمند غوطه وری مستمر در یک متن است، موجب تحلیل انتقادی و خوداندیشی (Self-Reflection) می گردد. این مزایا تنها به وسیله خواندن متون کامل و طولانی قابل دستیابی هستند و با خواندن بخش های کوتاه و پراکنده نمی توان به آن ها دست یافت.

بسیاری از اساتید دانشگاه با نگرانی از کاهش مهارت های مطالعه در نسل تازه سخن می گویند. بعضی، مانند آدریان جانز (Adrian Johns)، استاد تاریخ دانشگاه شیکاگو، معتقدند که این دانشگاه به عنوان آخرین سنگر دانشجویانی که کتاب می خوانند به جای مانده است. اما واقعیت این است که با کاهش علاقه به مطالعه کتاب های کامل، دانشجویان از یکی از ارزشمندترین تجربه های آموزشی خود محروم می شوند.